RFID چیست؟

فناوری RFID یا سامانه شناسایی امواج رادیویی (Radio Frequency Identification) به عنوان جدیدترین تکنولوژی شناسایی به طور گسترده ای در دنیا مورد توجه قرار گرفته است. این تکنولوژی از حدود سال ۱۹۷۰ وجود داشته اما به دلیل قیمت بالا تا سال های اخیر در مصارف تجاری کاربرد زیادی نداشته است. فناوری RFID در واقع یک سامانه شناسایی بیسیم می باشد که قادر به تبادل داده ها به وسیله برقراری اطلاعات بین یک Tag که به یک کالا، کارت و … متصل شده و یک تگ خوان یا Reader است. به عبارت دیگر سامانه‌ های RFID از سیگنال‌ های الکترونیکی و الکترومغناطیسی برای خواندن و نوشتن داده‌ها بدون تماس بهره می‌ گیرد.

rfid 2

 

TAG یا شناسه RFID

تگ‌ ها (TAG) یا برچسب های ردیابی وسیله شناسایی متصل شده به کالا، شئ و یا فردی هستند که ما می‌ خواهیم آن را ردیابی کنیم و تگ خوان ها یا بررسی کننده ها (Reader) حضور شناسه ها در محیط را تشخیص می دهند. اولین وظیفه یک شناسه RFID ذخیره داده و در موارد لزوم ارسال آن به یک بررسی کننده جهت شناسایی است از این رو شامل یک حافظه بسیار کوچک و آنتن مربوطه می­ باشد و به فرم­ های مختلفی مانند برچسب، جا کلیدی، کارت و غیره به بازار عرضه می ­شود.

به طور کلی تگ های RFID عبارتند از:

  1. تگ های غیرفعال (Passive) که هیچ منبع تولید انرژی درونی ندارند و انرژی خود را از طریق سیگنال های RF که توسط دستگاه Reader ارسال و توسط آنتن موجود در tag دریافت می شود تامین می کنند.
  2. تگ های نیمه فعال (Semi-passive) که علاوه بر استفاده از باطری داخلی، می‌ توانند از انرژی منتقل شده توسط تگ خوان نیز بهره‌مند شوند و توانایی انتقال اطلاعات در فواصل دورتر را فراهم می کنند.
  3. تگ های فعال (Active) که بسیار شبیه تگ های غیر فعال هستند اما انرژی مورد نیاز خود را از طریق یک باطری داخلی تامین می کنند و جهت برقراری ارتباط دارای یک پردازنده، یک حافظه و حسگر می‌ باشند.
  4. تگ‌ های دو طرفه (Two-Way) که علاوه بر استفاده از باطری داخلی، می‌ توانند بدون کمک گرفتن از تگ خوان دیگر اقسام هم شکل خود را نیز شناسایی کنند.

 

rfid 3

طول عمر سه تگ اصلی RFID به صورت زیر تغییر می کند :

Passive > Active > Semi-passive

دلایل تفاوت عمر تگ ها :

۱- تگ هایی که منبع انرژی داخلی دارند به علت محدودیت منبع عمر محدود دارند.

۲- باطری کوچک موجود در برچسب Semi-passive عمر کوتاه تری از منبع انرژی برچسب Active دارد.

مزایا و معایب استفاده از فناوری RFID

از فن­اوری RFID در بسیاری از کتابخانه­ های معتبر دنیا جهت پیاده­ سازی اتوماسیون جامع فرآیندهای مربوطه استفاده می­شود که یکی از مهم ترین مزایای بهره‌برداری از این فن­اوری افزایش کیفیت ارائه سرویس ­به مخاطبان می­ باشد. علاوه بر این از فن­اوری RFID جهت اتوماسیون طیف وسیعی از فرآیندها در صنایع گوناگون استفاده می­شود که برخی از آنها عبارتند از: حمل و نقل فرودگاه ها و بزرگراه ها، مدیریت زنجیره تامین، سیستم ­های امنیتی و کنترل سطوح دسترسی، سیستم­ های پرداخت، مدارک شناسایی و گواهینامه ها

از جمله مزیت های استفاده از فناوری RFID :
  1. فناوری RFID توانایی کار در محیط های خشن را دارد و کارایی آن بسیار بیشتر از بارکد است
  2. کاهش فعالیت‌های دستی و افزایش سرعت خواندن اطلاعات
  3. اتوماسیون (بدون توقف)
  4. کاهش خطا
  5. کنترل فرایندهای غیر قابل رویت
  6. امکان به روز رسانی بر چسب‌ ها بدون دخالت دست
  7. عمر بالای برچسب های RFID
مشکلات و معایب فناوری RFID :
  1. هزینه ی بالا راه اندازی
  2. تداخل Reader ها و tag ها با سایر فرکانس‌ ها و فلزات
  3. عدم وجود استانداردهای معتبر و تفاوت این استانداردها در کشورهای مختلف
  4. مشکلات اجتماعی و کنترل حریم خصوصی افراد به دلیل استفاده از فناوری RFID برای تشخیص هویت افراد
  5. مسائل ایمنی به دلیل فعال ماندن اکثر تگ های RFID